Hoe werkt de nervus vagus?
De nervus vagus is een van de belangrijkste zenuwen in ons lichaam. Hij begint aan de onderkant van de hersenen en loopt via onze organen naar beneden tot hij eindigt bij de dikke darm.
Je kunt de nervus vagus zien als een soort snelweg waar continu signalen worden overgebracht van ons brein naar ons lichaam, en andersom. De zenuw regelt allerlei processen, van ademhaling tot emoties.
Een belangrijke functie van de nervus vagus is het regelen van ons sympathische en parasympathische systeem. Het sympathische systeem werkt als een soort “aanknop” en maakt ons lichaam klaar om te vechten of te vluchten. Onze hartslag gaat omhoog en spieren worden geactiveerd.
Het parasympathische systeem kan vergeleken worden met een “uitknop” en is verantwoordelijk voor rust en herstel. Het zorgt voor ontspanning, verlaagt je hartslag en regelt je spijsvertering. De nervus vagus is dus verantwoordelijk voor het schakelen van de vecht-/vluchtstand naar de staat van ontspanning. Deze zenuw wordt daarom ook wel de relaxatiezenuw genoemd.
Wat zijn de gevolgen van een slecht werkende nervus vagus?
Helaas kan langdurige stress, ziekte of trauma het functioneren van de nervus vagus belemmeren. Wanneer je een slecht werkende nervus vagus hebt, blijf je als het ware ‘hangen’ in de vecht-/vluchtstand. Het sympathische systeem is actief en je voelt je constant gehaast. Je kunt als het ware de uitknop, het parasympathische systeem, niet meer vinden.
Een slecht werkende nervus vagus heeft allerlei gezondheidsgevolgen, van angstklachten en neerslachtigheid tot immuunziektes en hartproblemen.
Train je nervus vagus en word stressbestendiger
Met oefeningen kun je je nervus vagus bewust stimuleren en zo makkelijker uit de vecht-/vluchtstand komen. Net als spieren kun je ook een zenuw als de nervus vagus trainen. Door nervus vagus oefeningen regelmatig te doen, kun je je nervus vagus als het ware herstellen. Een beter functionerende nervus vagus maakt je stressbestendiger.
Hoe kun je jouw nervus vagus trainen?
Er zijn allerlei manieren om je nervus vagus te stimuleren:
- Ademhaling: Diepe en lage (richting de buik) ademhaling stimuleert de nervus vagus. Een bekende nervus vagus ademhaling is box-breathing: je ademt dan 4 seconden in, houdt vast voor 4 seconden, ademt uit voor 4 seconden en houdt je adem dan weer vast voor 4 seconden.
- Zingen: Zingen stimuleert de stembanden, die de nervus vagus activeren.
- Blootstelling aan kou: Kou zorgt voor een korte stresspiek, waardoor de nervus vagus geactiveerd wordt.
- Yoga: Tegenwoordig zijn er ook studies die uitwijzen dat bepaalde bewegingen je nervus vagus stimuleren. Het gaat voornamelijk om bewuste, langzame bewegingen, zoals in yoga of tai-chi.