Met zekerheid kan ik zeggen dat de winter niet mijn favoriete seizoen is. Opstaan als het nog donker is, bomen zonder blaadjes. De zon die zo lang verdwijnt dat we bijna zouden vergeten hoe haar warmte voelt. Allemaal geen condities voor het floreren van mijn mentale welzijn. Toch is er een ding waar ik wél naar uitkijk in dit seizoen. Een soort lichtpuntje in al die duisternis. En het is geen warme kop chocolademelk en ook geen dekentje op de bank. Misschien heeft het wel iets weg van het tegenovergestelde.
Het gaat om een zwarte badkuip die in onze tuin staat, gevuld met ijskoud water. En ja, ik begrijp dat je nu denkt, hoé dan? Maar ik ben overtuigd dat ik dankzij deze vriend de winter doorkom. Het begon allemaal tijdens de Coronapandemie. Mijn moeder begon samen met een vriendin in de winter te zwemmen, in een meer bij ons in de buurt. Regen, wind of ijs, ze gingen altijd. Door haar enthousiasme en mijn eigen nieuwsgierigheid stond ik dus op 1 januari in alleen een bikini en wollen muts op een bevroren steiger. Om veiligheidsredenen zwem je meestal niet langer dan de temperatuur van het water. Twee graden betekent dus niet langer dan twee minuten in het water. Op het moment dat mijn huid de ijzige kou ontmoet, is het alsof elke cel in mij zich verzet. De kou is zo genadeloos en hard als alles wat ik haat aan de winter. Ik begreep weinig van deze hype.
Maar de overtuiging van mijn moeder was groot. Dus ik zette door en ging de week erop toch weer mee. Langzaam verdween mijn weerzin en begon ik de voordelen van de kou te ondervinden. Zodra ik mijn lichaam in het meer laat zakken en mijn huid samentrekt, verdwijnt ook de mist uit mijn hoofd. De kou zorgt voor een diepe focus, waar de wereld even alleen bestaat uit mijn ademhaling. De tijd zich vormt naar stilstaand water. Als ik uit het water kom voel ik me energiek en trots op mezelf. Een speciale vorm van ontspanning die ik nog nooit eerder ervaren had. Het werd mijn reset-moment. Tijdens dagen waarop ik veel moest studeren, ging ik bijna elke dag. Tot we op een moment besloten om een eigen badkuip te kopen voor in de tuin.
Blootstelling aan kou is allang niet meer iets voor alleen goeroes of topsporters. Steeds meer wetenschappelijk onderzoek wijst op de positieve effecten van kou. De kou activeert ons parasympatische zenuwstelsel waardoor we ons ontspannen. Daarnaast stimuleert het de afgifte van neurotransmitters die helpen met het verminderen van stress en vergroten onze alertheid en focus.
Op vele ochtenden in de wintermaanden verruil ik mijn warme bed dus voor een bikini en badjas. En ik geef toe, het moet soms uit mijn tenen komen. Zeker als het nog donker is. Dan denk ik aan iedereen die zich nog bevindt in de heerlijke roes tussen slapen en waken in. Hoe zij zich tussen de warme dekens nog een keertje omdraaien en de dag nog even kunnen ontkennen. Dan zeg ik tegen mezelf: “twee minuten in dat bad, wat zijn nou twee minuten?” Vaak moet ik me gewoon laten zakken in dat koude water. Maar geloof me, het loont. En dat het loont, motiveert me om het weer te doen. Een kleine tip: hoe langer je twijfelt hoe moeilijker het wordt. Zo snel mogelijk dat water in voor je je kunt bedenken waar je in godsnaam mee bezig bent, werkt vaak vrij goed.
Mijn meest favoriete winterdagen zijn de langzame ochtenden in het weekend. Met temperaturen tegen het vriespunt maar wel een lichtblauwe hemel. Ik loop eerst een stukje hard in de ochtendzon. Gloeiend van inspanning laat ik me daarna in het ijskoude badje zakken. De kou verwelkomt mij, en even kan ik al mijn stress loslaten. Als ik eruit kom tintelt alles en kleurt mijn huid rood. Ik voel me herboren. Dan opwarmen, een trui, een theetje en een goed boek. De winter is zo slecht nog niet.
